Erdoğan DEMİR (EDİRNE İGFA)
–Figen Bozkurt, 1962 İstanbul doğumlu..Emekli bankacı…3’üncü kuşak İpsalalı…İpsala TEMA temsilcisi ve emekli olduktan sonra 9 yıl önce dedesinin topraklarına diktiği kiraz fidanları, bugün Marmara Bölgesi’nde en erken yetişen kirazları üretiyor. “Dünyanın en erken kirazı olan Manisa Şehzadeler ilçesinin kirazından 15 gün sonra İpsala kirazı çıkıyor” derken gözlerinin içi gülüyor.

Önder çiftçi Figen Bozkurt bu yıl 10 Mayıs’ta başlayan kiraz hasatının süreceğini söyledi. Şu ana kadar yaptığı hasatta bin100 kiraz ağacından 10 ton kiraz hasatı yaptıklarını belirtti.

Kendisi ile haberleşerek gittiğimiz kiraz bahçesini gördüğümüzde hayretler içinde kaldık. Bugün buğday ya da ayçiçeği ekilse ekim maliyetlerini asla karşılayamayacak bayır yerde muhteşem bir kiraz bahçesi bizi karşıladı.

Figen Bozkurt hanım çocukluğunda yaz tatillerinde geldiği İpsala’ya, emekli olunca yerleşmiş. Annesinin dedesinin topraklarına kimsenin cesaret edemeyeceği şekilde bir kiraz bahçesi oluşturmuş. Tam bir girişimci kadın, gerçek bir önder çiftçi.

Bu atıl tarlayı, kiralayıp işlemek şartıyla çeltik tarlalarını kiraya veren annesinin adını dilinden düşürmeyen Figen Bozkurt’a sorduk;

Hamza Yasa: İstanbul’dan kalkıp İpsala’ya yerleştiniz ve kimsenin cesaret edemeyeceği böyle verimsiz bir tarlaya nasıl oldu da kiraz bahçesi kurmayı karar verdiniz?

Figen Bozkurt:Benim geçimim bu tarladan değil. Bu denemeyi yapmak için de cesaretim buradan geldi diye düşünüyorum. Bundan 9 sene önce kiraz seçip meyve bahçesi kurmayı kararlaştırdım. 20 dönümlük bu bahçeye 1100 tane sertifikalı yarı bodur kiraz fidanı diktim.

Hamza Yasa: İlk ürününüzün ne zaman aldınız ve nasıl pazarlarınız?

Figen Bozkurt: 9 senedir iyi tarımla büyüttüğüm bu bahçeden ilk ürünümü, kirazlarım 3-4 yaşına geldiğinde aldım. O ilk aldığım ürünleri daha çok pazarlara bireysel satış yoluyla verdim. Ancak 5 yılı geçtikten sonra ticari anlamdaprofesyonelliğe adım atabiliyorsunuz.

Hamza Yasa: Profesyonel kirazcının en önemli sıkıntıları nelerdir?

Figen Bozkurt: En büyük dezavantajım çevremde sadece kara mahsulü ve çeltik ekiminin olması. Benden başka kiraz üreticisi olmayınca, buralara büyük toptancısı gelmiyor. Bölgede yaş meyve ve sebze için bir soğuk hava tesisi olmaması da bizim büyük handikabımız.

Hamza Yasa: Bu yıl kiraz üretiminiz ne kadar oldu, ürettiğiniz kirazları nasıl pazarlarsınız?

Figen Bozkurt: Bu yıl şu ana kadar 10 ton kiraz hasat’ı yaptık. Ancak bir türlü İstanbul pazarına ulaşamadık. Bursa’da çok büyük bir firmanın yetkilileri bizim erken kiraz yetiştirdiğimizi duyunca bahçemizi görmek üzere Bursa’dan geldiler. Kiraz bahçemizi ve ürettiğimiz kirazları çok beğenen bu firma yetkilileri, sizden mal çekebiliriz ancak bize 2 ton kiraz hazırlamalısınız dediler. Benim böyle bir hazırlık yapabilmem için kiraza uyumlu soğuk hava ünitesi gerekli. Böyle bir ünite bende olmadı gibi çevremizde de yok. Dolayısıyla bu pazara giremedik. Sözüm kısası bu yıl ürettiğimiz kirazları Keşan manavlarına pazarcılarına ve çevredeki seyyar satıcıları vermek zorunda kaldık. Bu da kirazımızı gerçek değerine satamadığımız anlamına geliyor.

Hamza Yasa: Kiraz Bahçeniz mükemmel ancak tesislerinizin tam olmadığını görüyorum bu konuda bir çalışma yapıyor musunuz?

Figen Bozkurt: Bu yıl nihayet İl Tarım Müdürlüğü valilik ve kaymakamlıktan gerekli izinleri aldık ve hazırlıklarımıza başladık. Hasat bittiği gibi kiraz bahçemizde soğuk hava depomuzu, bekçi ve personel barınağı ile güneş enerjisi sistemimizi kurmaya başlayacağız. Seneye daha farklı daha profesyonel bir kiraz bahçesi göreceksiniz inşallah.

Hamza Yasa: Kaç çeşit kiracınız var?

Figen Bozkurt: Üç çeşit kirazımız var. Bahçemizi oluştururken verim ve kalitesi en yüksek kirazlardan oluşturduk. Erkenci, orta erkenci ve geç kiraz çeşitlerini seçtik. Daha önce de bahsettim erkenci kirazımız, Türkiye’nin en erken kirazından 10 gün sonra, Marmara’nın ilk kirazı olarak piyasaya sürdük.

Hamza Yasa: çevre köylerde ya da ilçede size rekabet edecek kiraz bahçeleri var mı?

Figen Bozkurt: Evet Enez Çeribaşı kirazı tartışmasız bir marka. Biz hasatımızı bitirmek üzereyken Çeribaşı kirazlarında hasat başladı. Aynı anda Lâpseki’de de hasat başlıyor.

Hamza Yasa: Ekonomik olarak verdiğiniz hizmetin karşılığını alabiliyor musunuz?

Figen Bozkurt: Toptan olarak Keşan hal piyasası maalesef çok düşük. O yüzden biz Halle pek çalışmadık. Daha çok pazarcı esnafıyla perakende çalıştık. Bütün bunlardan dolayı ürettiğimiz kirazın gerçek değerini bulamadık maalesef. Bu yıl maliyetlerimizi, işçiliğimizi döndürecek bir matematiksel döngümüz yoktu.

Hamza Yasa: Bir kiraz toplayıcısının yevmiyesi ne kadar ve bir kişi ne kadar kiraz toplayabiliyor?

Figen Bozkurt: Bu yıl iyi kiraz toplayıcılarının yevmiyesi 750 liraydı. Sabah saat 8’de geliyorlar 5’te bırakıyorlar. Öğlen 1 saat molaları var. İyi bir kiraz toplayıcısı günde 50-60 kilo kiraz toplamalı.

Hamza Yasa: Günde kaç yevmiyeci çalıştırdınız?

Figen Bozkurt: Soğuk hava depomuz olmadığı için bu yıl en çok 6-7 kişi çalıştırdık.

Hamza Yasa: Son olarak sizce en önemli sorumuz nedir?

Figen Bozkurt: Şimdilik soğuk hava depomuz ve elbette pazarlama. Kiraz kalitesi ve üretiminde bir sıkıntımız yok. İpsala kaymakamımız Ömer Sevgili bize pazarlama konusunda çok yardımcı oldu. Gümrükte İpsalalı kadınların açtığı stantta İpsala Kirazı diye paketlediğimiz kirazların satışına destek verdi.

Hamza Yasa: bir soru daha tarımsal ürün alanında İpsala Kirazını bir marka yapabilecek misiniz?

Figen Bozkurt: İpsala’mız Türkiye’nin en iyi pirinci yetiştiren yer. Pirincimiz zaten marka. Biz pirinç kadar hızlı marka olur muyuz bilemiyorum ama ben çevremdeki herkesi kiraz ekmeye ya da meyve bahçesi oluşturmaya teşvik ediyorum. Ayrıca niye olmasın benim yetiştirdiğim kirazlar kalibre, kalite ve yetişme süresi olarak Türkiye’nin en iddialı kirazları arasında… Yakın zamanda göreceksiniz Çeribaşı kirazı gibi İpsala Kirazımız dünya çapında bir marka olacaktır.

Bu güzel sohbetten sonra tadı damağımızda kalan Figen Bozkurt’un iyi tarım özelliği ile yetiştirdiği İpsala Kirazının muhteşem tadıyla oradan ayrıldık.